عفونت هرپس سیمپلکس ( تب خال)

عفونت هرپس سیمپلکس ( تب خال)

تبخال یکی از شایع ترین بیماری های ویروسی انسان در جهان است. این بیماری توسط ویروس انسانی (HSV) ایجاد می گردد و دارای دو تیپ HSV1 و HSV2  است. به طور معمول HSV1 سبب بروز عفونت در نواحی صورت و HSV2 موجب عفونت های نواحی تناسلی می گردد. با این وجود همپوشانی قابل ملاحظه ای بین این دو تیپ وجود دارد. هر دو نوع ویروس بعد از بهبودی ضایعه اولیه در گانگلیون های عصبی حسی باقی می مانند. در این مرحله ، ویروس هیچ گونه آنتی ژن خاصی تولید نمی کند و نهایتا در مقابل مکانیسم های دفاعی بدن ناشناخته باقی می ماند. ویروس ها ،ممکن است از طریق بزاق و ترشحات تناسلی افراد بدون علامت خصوصا در ماه های اول بعد از اپیزود اولیه دفع شوند ، اگر چه در ضایعات حاد  میزان دفع ویروس 1000-100 بار بیشتر است.

انتقال این بیماری چگونه است ؟

انتقال بیماری در اثر تماس مستقیم با ضایعه یا به واسطه تماس با قطرات پخش شده از ترشحات عفونی صورت می گیرد. عفونت اولیه در به ویژه نواحی تناسلی با علائم اولیه ،پاسخ های هومورال و سلولی ایجاد می شوند که احتمالا نوع دومی از اهمیت بیشتری برخوردار است. ایمنی ایجاد شده فرد را به طور کامل در مقابل عودهای مکرر و التلای مجدد محافظت نمی کند ، ولی شدت تظاهر بالینی در انواع عودکننده خفیف تر است. احتمال بروز عفونت اولیه تب خال در نواحی صورت و دهان نوزاد وجود دارد که در اثر تماس با کانال زایمانی آلوده و به دنبال یک دوره کمون 7-4 روزه بعد از زایمان ایجاد می گردد. حدود 50% این افراد ، فاقد عائم بالینی هستند ، ولی در بقیه موارد ویروس مستقیما سیستم مرکزی اعصاب و کبد را مبتلا می نماید که با مرگ و میر فراوانی همراه است.بروز عفونت اولیه در اوایل سه ماهه سوم حاملگی ممکن است تاخیر در رشد جنین یا زایمان زودرس گردد. انواع عودکننده در دوران حاملگی ، به ندرت ممکن است با ایجاد عوارض در جنین یا نوزاد همراه باشد.

نشانه های تبخال

بسیاری از عفونت ها اولیه هرپس سیمپلکس بدون علامت هستند.تب خال اولیه نواحی تناسلی غالبا شدیدتر از نواحی صورت و دهان است و شدت بیماری با افزایش سن بیشتر می  شود. نشانه های بیماری پس از گذشت 7-3 روز یا گاهی بیشتر بروز می کنند. درد ، سوزش ، پارستزی خفیف و یا خارش قبل از ظهور ضایعات در محل تلقیح ویروس به وجود می آید.تعدادی از بیماران فاقد علائم مقدماتی می باشند. ابتدا وزیکول هایی بر روی زمینه اریتماتو ظاهر می شوند ، که تعداد و پراکندگی وزیکول ها سرباز می کنند و موجب ایجاد دلمه در پوست و اگزودا در مخاط می گردند. در مخاط به شرط عدم بروز عفونت ثانویه ،ضایعات ظرف6-2 هفته بدون ایجاد اسکار بهبود می یابند. در طی عفونت اولیه ، ویروس وارد پایانه های عصبی پوست در زیر ضایعه می شود و از طریق اعصاب محیطی به گانگلیون های ریشته پشتی نخاع صعود می کند و در حالت نهفته باقی می ماند.

پیشگیری

ویروس را می توان از ضایعات زخمی شده تا مدت پنج روز بعد از ظهور به دست آورد ، لذا باید در این مدت از تماس جنسی خودداری شود تا اپیدرم کاملا التیام یابد. حاملین بدون علامت مرد در پیشابراه و زن در سرویکس ، می توانند عفونت را در هر زمانی منتقل کنند . استفاده از اسپرم کش و کاندوم باید به بیمارانی که سابقه هرپس تناسلی دارند توصیه شود. در مورد ان گروه از شرکای جنسی که هر دو با یک نوع ویروس آلوده شده باشند.( یک شریک جنسی دیگری را آلوده کرده باشد) و ضایعات فعال وجود نداشته باشد نیازی به اقدامات محافظتی نیست.

باید در نظر داشت که ابتلا به هرپس سیمپلکس در یک ناحیه در مقابل ابتلا به عفونت در محل دیگر مصونیت ایجاد نمی کند لذا در زمانی که ضایعات فعال وجود دارند ،باید از تماس جنسی اجتناب نمود.

درمان نزد متخصص پوست و مو

ضایعات هرپس سیمپلکس خفیف و بدون عارضه احتیاجی به درمان ندارند. می توان از داورهای ضدعفونی کننده برای جلوگیری از اضافه شدن عفونت ثانوی استفاده کرد.در موارد عفونت شدید درمان توصیه می گردد.

با تشکر مدیریت سایت دکتر امیر سلیمانی متخصص پوست و مو